İştahsızlık neden olur ? İştahsızlık kişinin yemek yemeye karşı duyduğu isteğin azalması durumudur. Hem fizyolojik hem de psikolojik faktörler iştahsızlık yaratabilir. Eğer sık sık iştah kaybı yaşıyorsanız bunun sebep ve sonuçlarını bilmenizde fayda vardır.
İştah kaybı nedir ?
Kişinin yemek yemeye karşı duyduğu isteksizlik durumuna iştah kaybı denir. İştahsızlık temelde bu durumlara bağlanabilir;
- Yemek yeme isteğinin epey azalması
- Açlık hissini hissetmemek
- Yemek düşününce mide bulantısı oluşması
- Sindirim problemleri
Yeteri kadar besin almama durumunda, kilo kaybı, yorgunluk hali ve yetersizlikler görülür.
Fizyolojik sebepler
Vücudumuzun maruz kaldığı değişiklikler, iştah durumumuzu etkileyebilir.
Mesela soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıklarda iştah kaybı sıklıkla görülebilen bir durumdur.
Bunun yanında diğer bazı durumlarda iştah kaybına sebep olabilir ;
- Çinko eksikliği
- Düzensiz bağırsak sendromu
- Hipotiroid
- Addison Hastalığı
- Hepatit
- HIV
- Kronik karaciğer rahatsızlığı
- Kalp yetmezliği
- Bazı kanser türleri
Hamilelikte meydana gelen hormona değişiklikler, sabah bulantısı ve karın boşluğunda baskı hissi gibi durumlar yaratabilir.
Psikolojik sebepler
Kişilerin zihinsel ve ruhsal sağlıkları da iştahı etkileyebilir. Mesela bazı insanlar stresli olduklarında iştahlarını kaybederler. Eğer stres sıklıkla tekrarlıyorsa, kişiler sürekli iştah kaybı yaşayabilir.
Aşağıdaki durumlar iştahsızlık yaratabilen durumlardır ;
- Anksiyete bozuklukları
- Depresyon
- Anoreksia veya bulimia gibi yeme bozuklukları
- Madde kullanımı
İlaçlar
Özellikle birden çok ilaç kullanan kişilerde iştahsızlık durumu görülebilir. Açlık hissini azaltmalarının yanında, tat, koku duyu kayıpları ve mide bulantıları ortaya çıkar. Bu durumların tümü kişilerin yemek yeme isteklerini azaltabilir.
Bu etkilere sahip olabilecek bazı ilaçlar şunlardır ;
- Antibiyotikler
- Morfin gibi güçlü ağrı kesiciler
- Antidepresanlar
- Sakinleştiriciler
- Bazı troid hormon ilaçları
- Kemoterapi
- İmmünoterapi
- Radyasyon tedavisi
İştahı geri kazanmak için neler yapılması gerekir ?
İştahsızlığın önüne geçmek için uygulayabileceğiniz bir kaç yöntem vardır.
Beslenme alışkanlıkları
Bir öğünü büyük parçalar halinde yemek yerine küçük porsiyonlara bölüp o şekilde yemeye çalışın. Yiyeceğiniz yemekler liften fakir besinlerden oluşsun. Yüksek lifli besinler en sağlıklı besinlerdir fakat epey bir doygunluk hissi verir.
Sevdiğiniz yemekleri tercih edin ve tek başınıza değil arkadaşlarınız veya ailenizle yemek yemeye çalışın.
Yaşam tarzı değişiklikleri
Düzenli bir uyku programı, orta düzeyde bir egzersiz düzeni ve ısıya maruz kalmaktan kaçınmak gibi uygulamalarda iştahınızın düzenlenmesine katkıda bulunabilir.
Sonuç olarak
Eğer iştahsızlık durumunuz varsa, bunun bir çok sebebi olabilir. Kısa süreli hastalıklar, iştah kaybına neden olabiliyorken, herhangi bir besinin eksikliği, psikolojik sıkıntılarda iştahsızlık faktörleridir.
İştahsızlık uzun vadede çeşitli sağlık sorunlarına sebep olabilir. Bu durum uzun sürerse en yakın zamanda bir sağlık uzmanına danışmanızda fayda vardır.
