Yumurta hakkında bilinmesi gerekenler nelerdir ?Yumurta , en faydalı ve en önemli besinlerden biridir. Kendisine bu özellikleri kazandıran, içerdiği besin değeri ve şüphesiz proteininin kalitesidir. Anne sütünden sonra, insan vücudunun en etkili değerlendirebildiği proteinler yumurtada bulunur. Bir çok besinin protein kalitesi hesaplanırken yumurtalara göre hesaplanır. Yumurta hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak ister misiniz ? O zaman vakit kaybetmeden yazımızı okumaya başlayalım.Yumurta dünya üzerinde ki bir çok dinde kutsaldır. Örneğin Hristiyanların Paskalya Bayramı bununla ilgilidir. Diğer bir çok dinde de yumurta ile ilgili özel günler ve ritüeller bulunur.
Bizim toplulumuzda önemli yer tutar. Milletimiz faydasının farkına evvelden beri varmıştır.
Tıbbi alanlardan tutun, mutfağın yemek sanatına kadar bir çok alanda kullanılmış ve kullanılmaya devam etmektedir.
Köy yaşantılarında, genelde erkek çocuğa ilerde daha kuvvetli olsun inancı ile sık sık yumurta yedirilir. Günümüzde halen bazı yerlerde bu anlayış ve uygulama hakimdir.
Peki yumurtayı bu kadar faydalı yapan nedir ?
Protein
Giriş kısmında bahsettiğim gibi, yumurta örnek bir besindir. Özellikle protein açısından.
Besinlerin protein kaliteleri hesaplanırken, yumurta baz alınır. Çünkü vücudumuz her proteini %100 bir şekilde kullanamaz. Özellikle bitkisel kaynaklı proteinlerin vücudumuzda işlenip kullanılması sırasında %30' a yakın kayıplar meydana gelmektedir.
Fakat yumurta öyle değildir. Yumurta da bulunan proteinler o kadar kalitelidir ki, insan vücudunda tamamı kullanır.
Yani bir kurubaklagil yemeğinden gelecek 5 gram proteinin 3.5 gramını kullanabiliyorsak, yumurtadan gelen 5 gram proteinin tamamını kullanabilmekteyiz.
Hayvansal kaynaklı proteinler, bitkisel kaynaklı proteinlere nazaran daha kullanılabilir olarak görünse de, protein çeşitliliğini arttırmak adına, hem bitki hem de hayvansal kaynaklı besinlerin kullanıldığı yemekler oldukça faydalıdır.
Özellikle yumurtanın kıvama kolay gelmesi, bir çok yemeğe katılabilmesini kolaylaştırır. Bu sebeple proteinden zenginleştirmek istediğiniz yemeklere yumurta ekleyebilirsiniz. Özellikle sebze, kurubaklagil ve tahıl yemeklerine.
Yumurtalar et grubuna mı girer ?
Yumurta ve etler hayvansal kaynaklı protein kaynaklarıdır.
Genel porsiyon hesaplamalarında 1 orta boy yumurta, yaklaşık 30 gram ete denk gelir.
Kalori ve porsiyon hesaplamalarında, her iki besin aynı gruba konur. Ama yinede aralarında ki bazı besin değeri farklarını bilmek gerekir.
Yumurtada ki doymamış yağ oranı daha fazladır. Özellikle yağlı etlerin doymuş yağ oranı fazla olabilmektedir.
Her iki grupta B vitaminleri, çinko, demir ve minerallerden zengindir. Yalnız yumurta bir tık daha üstündür. Çünkü yumurtada A vitamini vardır.
Aynı zamanda yumurtada lesitin vardır Ette lesitin bulunmaz.
Lesitin, sinir sistemi başta olmak üzere, bir çok yerde etkili ve faydalı bir bileşiktir. Aynı zamanda yumurtanın daha iyi kıvam almasını sağlar. Bu da bir çok tarife kolayca eklenebilmesini ve kıvam vermesini sağlar.
Özellikle son 50 yılda yumurta hakkında bir çok araştırma yapılmıştır. Bu da yumurtada ki kolesterol varlığını tartışma haline getirmiştir.
Yumurtada bulunan kolesterol, günlük kolesterol ihtiyacınızı aşmanıza sebep olabilecek düzeydedir. Ama gerçekten bu kolesterol yüksekliği, kalp damar hastalıklarına sebebiyet veriyor mu ? Bu yönü tartışmalıdır.
Yumurtanın yağı ve kolesterolü sarısında bulunur. Benim önerim ne diye soracaksanız sarısını gün aşırı yiyebilirsiniz. Yenmesine engel hiç bir sağlık sorununuz yoksa her gün en fazla 1 yumurta yiyebilirsiniz
Et yiyemeyen ve yemeyi tercih etmeyen kişilerin, yumurta tüketmesi mutlaka önerilir. Çünkü etten alınmayan B vitamini ve proteinlerin, en azından bir kısmının yumurtada karşılanması sağlanabilir.
Sonuç olarak
Yumurta, anne sütünden sonra, insan vücuduna en faydalı gelen proteinleri içerir.
İçerdiği lesitin, sinir sisteminin çalışmasına katkıda bulunur. Ayrıca tariflerin kıvama gelmesini sağlar.
Kalori ve besin değeri hesaplamalarında yumurta ve et aynı grupta sayılır. Yalnız yumurtanın A vitamini, lesitin gibi ette bulunmayan besin değerlerini içerdiği unutulmamalıdır. Ayrıca doymamış yağ oranı etten fazladır.
Yumurtanın kolesterol içeriği yüksektir. Fakat bazı çalışmalar yumurtanın kolesterolü yükseltmediğini göstermektedir. Yinede bu konu tam bir açıklığa kavuşmamıştır.
Yumurta ve etin beraber bulunduğu tarifler pek sağlıklı olarak görülmez. Yumurtanın bitkisel içerikli besinlerle hazırlanması daha sağlıklı ve faydalıdır.
